Iskustvena teorija učenja definira učenje kao proces u kojem znanje nastaje kroz transformaciju iskustva. Znanje je rezultat kombinacije shvaćanja i transformiranja iskustva.
~ David Kolb
Iskustvenu teoriju učenja razvio je američki obrazovni teoretičar David Kolb i ista nudi holističku perspektivu učenja te je ponajviše orijentirana na učenje odraslih. Samim imenom teorije željela se istaknuti važnost iskustva u procesu učenja. Srž Kolbovog modela je opažanje i procesiranje informacija. Prema Kolbu, iskustvo ne proizlazi iz onog što nam se događa nego prije svega iz onog što radimo s onim što nam se događa što dovodi do zaključka da je znanje rezultat kombinacije percepcije i transformacije iskustva.
Iskustvena teorija učenja je kružna teorija učenja. Kolb sugerira dva suprotna načina stjecanja iskustva: konkretno iskustvo ili osjećanje kroz praktično iskustvo i apstraktna konceptualizacija ili zaključivanje i razmišljanje o iskustvu, te dva suprotna načina transformiranja tog iskustva u znanje: reflektivno promatranje ili aktivno promatranje iskustva i njegovih ishoda i aktivno eksperimentiranje ili planiranje kako testirati nešto i konačno to uraditi.Sve komponente zajedno čine krug učenja u kojem slijede jedna iza druge. Sam proces učenja može započeti u bilo kojoj od komponenti. Ipak, svatko tko uči razvija veću sposobnost u nekom od navedenih načina više nego u ostalim načinima, te uče bolje pod tim uvjetima, što prema Kolbu rezultira sa četri različita stila učenja: refleksivci, teoretičari, pragmatičari i aktivisti.
Refleksivci preferiraju učenje promatranjem i prikupljanjem informacija te su efikasni u promatranju konkretnih situacija iz različitih perspektiva. U učenju preferiraju gledanje, skupljanje informacija, rad u grupama i razmjenu ideja umjesto praktičnog iskustva. Informacije prikupljaju kako direktno tako i od drugih te vole promatrati reakcije drugih ljudi.
Teoretičari preferiraju apstraktnu konceptualizaciju i teorijske modele. Treba im vremena da obrade informacije te vrednuju logičke informacije više nego praktičnu primjenu. Preferiraju učenje kroz gledanje, razmišljanje i dobro objašnjenje teorija ideja naspram praktičnog iskustva. Pojedinci koji na ovakav način uče uživaju u lekcijama i čitanju, kao i u tome da imaju dovoljno vremena da razmisle o novim idejama.
Pragmatičari preferiraju praktičnu primijenu konceptata i teorija, o kojima uče, te voli eksperimentiranje. Često su dobri u rješanju problema i vole se baviti tehničkim pitanjima. Preferiraju učiti kroz rad i razmišljanje i pronalaženje praktičnih rješenja problema. Osobe s ovim stilom učenja najčešće vole nove ideje i njihovu praktičnu primjenu.
Aktivisti najbolje uče kroz praktično iskustvo i ponašanje u skladu sa osjećajima, a ne kroz logičku analizu i teorijske aspekte. Preferiraju praktično iskustvo i intuitivni pristup umjesto čitanja instrukcija te najčešće preferiraju grupni rad.
Iskustveno učenje model je koji se preporuča za objašnjavanje pristupa učenju kod odraslih. Općenite implikacije modela su da bi se učenje trebalo sastojati od sve četri faze Kolbovog modela, ali isto tako se preporuča da bi individualna promjena trebala ovisiti o stilu učenja svakog pojedinca.
Sada izdvojite desetak minuta i ispunite upitnik koji se nalazi u nastavku.
Koraci za ispunjavanje upitnika:
1. Downloadirajte Excel tablicu sa poveznice iznad.
2. Excel tablica sadrži četri podstranice: ‘Upute’, ‘Upitnik’, ‘Rezultati’ i ‘Kako ljudi uče’.
3. Na podstranici ‘Upute’ možete pronaći upute za ispunjavanje upitnika.
4. Na podstranici ‘Upitnik’ ispunite upitnik.
5. Na podstranici ‘Rezultati’ automatski će se generirati i prikazati vaši rezultati nakon što ispunite upitnik.
6. Na podstranici ‘Kako ljudi uče’ možete pronaći više informacija o svom preferiranom stilu učenja.
Na slici u nastavku prikazan je primjer prikaz rezultata koji će se automatski generirati na podstranici ‘Rezultati’ nakon što ispunite svoj upitnik.
Važno je razumjeti da ne postoji bolji ili lošiji stil učenja, nego stil učenja svakog od nas govori o načinu na koji najbolje učimo. Kako možemo vidjeti na grafičkom prikazu rezultata, svi u svom načinu učenja koristimo sve stilove učenja u različitoj zastupljenosti. Ono što definira naš dominantni stil učenja je najčešće korištenje istog za usvajanje novih informacija. Poanta ispunjavanja upitnika je da osvijestimo i razumijemo naš preferirani stil učenja, ali da ujedno razvijamo i ostale stilove kako bismo mogli još kvalitetnije i brže učiti.
Za dodatne informacije o iskustvenoj teoriji učenja i stilovima učenja, javite nam se na ? vedrana.krapec@gentis.hr.
